Blog

Cybersecurity en ons Oranje

De parallellen tussen het EK voetbal en cybersecurity

Het zal je vast niet ontgaan zijn, het EK voetbal is voorbij en Oranje eindigde in de halve finale. We hebben al heel wat wedstrijden voorbij zien komen, van mooie doelpunten tot spannende penaltyreeksen. Maar wist je dat voetbal en cybersecurity meer met elkaar gemeen hebben dan we wellicht denken?

Terwijl we kijken naar wedstrijden en strategieën, kunnen we ook parallellen trekken naar hoe we onze digitale omgeving veiliger kunnen maken. Denk hierbij aan verdediging, effectief teamwork en een strategische planning. Dit zijn allemaal elementen die we ook toepassen om cyberdreigingen te verminderen.

In deze blog gaan we dieper in op deze voetbalprincipes en hoe ze kunnen helpen om een sterke verdediging op te bouwen tegen cyberaanvallen, onze reactie op beveiligingsincidenten te verbeteren en te werken aan een strategie om toekomstige dreigingen voor te blijven.

Strategie

De strategische planning in voetbalwedstrijden is vergelijkbaar met de ontwikkeling en implementatie van een strategie en beveiligingsbeleid binnen een organisatie. Hieronder een voorbeeld dat laat zien hoe een goede strategie kan leiden tot succes.

‘Een goed voorbeeld van een strategie in het voetbal is de keeperwissel van Louis van Gaal tijdens het WK  in 2014. In de kwartfinale tegen Tsjechië besloot Van Gaal om in de laatste minuten van de reguliere speeltijd de ervaren penalty-specialist Tim Krul in te brengen als vervanger van de reguliere keeper, Jasper Cillessen. Deze gedurfde maar vooral strategische zet was gebaseerd op het idee dat Krul’s ervaring met het stoppen van penalty's een cruciale rol kon spelen in de penaltyserie. Van Gaal's weloverwogen beslissing om de strategie te veranderen op het juiste moment, droeg bij aan het winnen van de penalty reeks, dus het succes van het Nederlandse team.’

Keeper Tim Krul komt het veld op tijdens een kritisch moment van de WK kwartfinale, strategische keuzes die ook in cybersecurity voorkomen.

Dit voorbeeld toont aan hoe een goede strategie en het maken van slimme, doordachte keuzes op het juiste moment het verschil kunnen maken. Net zoals trainers een strategie aanpassen om kansen op succes te vergroten, moeten ook organisaties hun beveiligingsstrategieën flexibel en strategisch ontwikkelen om effectief in te spelen op dreigingen en kansen. Dit omvat o.a. het vaststellen van duidelijke protocollen, procedures en het regelmatig trainen van werknemers.


Verdediging

Net zoals een voetbalteam vertrouwt op een sterke verdediging, moet een organisatie ook sterke cybersecurity maatregelen implementeren om data en systemen te beveiligen. Hieronder een voorbeeld van hoe een slimme verdediging in voetbal lijkt op een proactieve cybersecurity aanpak. 

‘Een voorbeeld van effectieve verdediging door het Nederlands Elftal is de groepswedstrijd tegen Argentinië tijdens het WK in ‘98. In deze spannende wedstrijd toonde Nederland een indrukwekkend sterke verdedigingsstrategie die hen hielp om Argentinië in bedwang te houden. De Nederlandse verdedigers, onder leiding van Frank de Boer, zorgden voor een sterke verdediging om de sterspelers van Argentinie te stoppen. Met deze strategische positionering en knappe verdedigingsacties voorkwamen zij dat Argentinië wist te scoren. Nederland won de wedstrijd met 2-1, ondanks de enorme aanvallende druk van de Argentijnen.’

Dit voorbeeld laat zien hoe een solide en strategisch ingestelde verdediging in voetbal kan bijdragen aan het behalen van succes, vergelijkbaar met hoe sterke cybersecuritymaatregelen essentieel zijn om de veiligheid van data en systemen in een organisatie te waarborgen. Voor een organisatie is een sterke ‘verdediging’ ook van groot belang. In de wereld van cybersecurity draait alles dan ook om de perfecte balans tussen mens, proces en technologie. Deze drie componenten vormen de basis van elke sterke verdediging en bepalen samen hoe goed je beschermd bent tegen cyberaanvallen.

  • Mens
    In een organisatie zijn werknemers de eerste verdedigingslinie tegen cyberdreigingen. Net zoals in het voetbal kunnen spelers de tactische plannen van een coach uitvoeren om de tegenstander te stoppen. Zo moeten medewerkers in een organisatie ook worden getraind om verdachte activiteiten te herkennen en aanvallen te voorkomen.

  • Proces
    Het hebben van duidelijke processen betekent dat spelers weten hoe ze moeten reageren op situaties zoals een tegenaanval, een corner, of een vrije trap. Deze processen zijn getraind en getest zodat de spelers op het veld snel kunnen handelen volgens de afgesproken plannen. Duidelijke processen zijn de fundamenten waarop snelle en effectieve reacties bij dreigingen worden gebouwd. Voor een organisatie betekent dit het opstellen van protocollen en procedures voor verschillende soorten aanvallen. Hierdoor is de organisatie  in staat om consistent en snel te reageren, waardoor de schade beperkt blijft en de bedrijfscontinuiteit niet in gevaar is. 

  • Technologie
    Tegenwoordig kunnen we er niet meer omheen, zowel in de cyberwereld als in het voetbal speelt technologie een grote rol. Denk hierbij aan de de introductie van een slimme bal met een ingebouwde chip. Deze technologie verzamelt verschillende soorten data tijdens een wedstrijd, zoals balcontacten, snelheden, doelpogingen en andere statistieken. Dit stelt coaches, analisten en spelers in staat andere inzicht te verkrijgen van het spel. Technologie speelt ook een grote rol in de cyberwereld. Van antivirussoftware en firewalls tot nieuwe AI-gedreven dreigingsdetectiesystemen; technologie is onmisbaar bij het opsporen en aanpakken van cyberaanvallen. Technologie in cybersecurity speelt een rol vergelijkbaar met hoe technologie in het voetbal wordt gebruikt, namelijk om data te verzamelen en strategische inzichten te verkrijgen.

De echte kracht van een goede cyberverdediging zit in de balans tussen mens, proces en technologie. Wanneer je bovenstaande componenten in balans brengt, bouw je een sterke, veerkrachtige verdediging op. Zo ben je niet alleen klaar voor de dreigingen van vandaag, maar ook flexibel genoeg om mee te bewegen met de voortdurend veranderende wereld van cyberdreigingen.

Teamwork

Zowel in voetbal als in cybersecurity is effectief teamwork essentieel. De gecoördineerde inspanningen van een voetbalteam weerspiegelen bijvoorbeeld het incident responseteam of het securityteam van een organisatie dat samenwerkt om incidenten te beheren en te beperken. Onderstaande voorbeeld laat het belang van teamwork zien. Tijdens het EK in ‘88 toonde de overwinning van Nederland op indrukwekkende wijze aan wat uitzonderlijk teamwork kan bereiken. 

‘In de groepsfase van het EK 1988 tegen Engeland bewees elke speler zijn waarde door perfect te reageren op de bewegingen van de anderen. De passes waren nauwkeurig en de posities op het veld waren strategisch doordacht. Tijdens deze wedstrijd bewees Nederland dat een combinatie van precisie en teamspirit kan leiden tot grootse overwinningen. Ze speelden als één geheel en vol passie. Dit resulteerde in een indrukwekkende 3-1 overwinning voor Nederland maar later ook de Europese titel’. 

Twee vrouwelijke cybersecurity experts werken samen aan een project, gespiegeld met een afbeelding van een voetbalteam dat een doelpunt viert.
Samenwerken is precies wat Nederland in dat toernooi deed en wat ook cruciaal is in de wereld van cybersecurity. Goed gecoördineerd teamwork leidt tot succes. Net zoals een team de balans, snelheid en precisie moet vinden, moeten cybersecurityprofessionals ervoor zorgen dat hun teamleden goed getraind zijn, processen helder zijn gedefinieerd en technologieën effectief worden ingezet. Alleen door deze elementen in balans te brengen, kan een team niet alleen huidige bedreigingen afweren, maar ook flexibel blijven om toekomstige uitdagingen aan te gaan.

Flexibiliteit en aanpassingsvermogen

Coaches en spelers moeten in staat zijn om hun tactiek aan te passen aan de situatie tijdens een wedstrijd, zoals het wisselen van spelers of het wijzigen van de formatie op basis van de prestaties en het verloop van de wedstrijd. 

‘Tijdens de groepsfase van het WK 2022 in Qatar, nam Nederland het op tegen de Verenigde Staten. Coach Louis van Gaal maakte de strategische keuze om een 5-3-2-formatie te hanteren die de sterke aanval van de Verenigde Staten kon neutraliseren. Door zijn team te instrueren om compact te staan en doelgerichte aanvallen te lanceren, zorgde Van Gaal ervoor dat Nederland in de tweede helft kon uitblinken met doelpunten van Memphis Depay, Daley Blind en Denzel Dumfries, wat resulteerde in een overtuigende 3-1 overwinning. Deze strategische zet van Van Gaal onderstreepte het belang van een flexible aanpak in een cruciale fase van het toernooi’. 

Dit voorbeeld laat zien hoe aanpassingsvermogen en flexibiliteit in veranderende omstandigheden kan leiden tot succes. Ook in de security wereld is het erg belangrijk om flexibel te reageren op nieuwe dreigingen en incidenten. Vooral tijdens een crisis is flexibiliteit van cruciaal belang, omdat de snelheid waarmee aanvallen zich verspreiden en de dynamiek van bedreigingen kan veranderen. Een proactieve houding stelt professionals in staat om snel in te spelen op onverwachte situaties, de impact van aanvallen te minimaliseren, en effectieve tegenmaatregelen te implementeren om verdere schade te voorkomen. Daarbij is het belangrijk dat cybersecurity-professionals in staat zijn om hun beveiligingsstrategieën, trainingen en incidentresponsplannen aan te passen op basis van de nieuwste dreigingen en kwetsbaarheden.

Trainen

Het klinkt logisch, maar voor teams is regelmatige training en het spelen van oefenwedstrijden van groot belang. Dit is essentieel, niet alleen om individuele vaardigheden te verbeteren, maar ook om het team als geheel voor te bereiden op de competitie en toernooien. Regelmatige training stelt teams in staat om tactieken en strategieën te verfijnen, de samenwerking te versterken en het proberen van verschillende spelstijlen en situaties die tijdens wedstrijden kunnen voorkomen.

‘Tijdens de kwartfinale van het WK 2022 tegen Argentinië op 9 december 2022, kwam de waarde van de uitgebreide training van het Nederlands Elftal onder leiding van coach Louis van Gaal volledig tot uiting. Van Gaal had een intensief en veelzijdig trainingsprogramma opgezet dat niet alleen focuste op het verbeteren van de fysieke conditie van de spelers, maar ook op hun mentale kracht en strategische scherpte. Tijdens de wedstrijd tegen Argentinië bleek deze veelzijdige voorbereiding van groot belang. Nederland speelde met een strategische 5-3-2-formatie die zorgvuldig was voorbereid om zowel sterk te verdedigen als aanvallende kansen te creëren. Toen Nederland in de tweede helft met 2-0 achterstond, kwam de mentale kracht training goed van pas en kwam de tactische scherpte van het team naar voren. Met doelpunten van Luuk de Jong en Wout Weghorst slaagden ze erin om de achterstand om te buigen naar een 2-2 gelijkspel. Deze comeback toonde aan hoe de fysieke voorbereiding en mentale training van Van Gaal het team hielpen om de druk te weerstaan en de prestatie te maximaliseren’. 

In de wereld van cybersecurity is een vergelijkbare aanpak vereist. Net zoals het Nederlands elftal een specifiek trainingsprogramma had, is het voor een organisatie ook belangrijk om een op maat gemaakt security awareness programma te ontwikkelen omdat:

  • Elke organisatie unieke kenmerken heeft en dat specifieke cyberdreigingen en risico’s met zich meebrengt;

  • Een generiek trainingsprogramma vaak alleen algemene dreigingen behandelt, terwijl een op maat gemaakt programma gericht is op bedrijfsspecifieke risico’s en risicovolle groepen of afdelingen;

  • Een op maat gemaakt bewustzijnsprogramma dat inhoud kan leveren die direct relevant is voor de dagelijkse werkzaamheden de betrokkenheid niet alleen zal verhogen, maar zorgt er ook voor zorgt dat de training beter blijft hangen.

Medewerker volgt een cybersecurity training op op een laptop en maakt aantekeningen in een moderne werkruimte.

Conclusie

Terwijl wij hopen op een mooie overwinning van het Nederlands elftal, moeten we niet vergeten dat de "Oranje Strategie" ons ook kan inspireren in de cybersecurity wereld. Met een doordachte strategie, stevige verdediging, goed teamwork en de flexibiliteit om in te spelen op veranderingen, kunnen we zowel het EK als grote cyberdreigingen (over)winnen.

Laten we dus niet alleen onze collega’s en het cybersecurityteam aanmoedigen, maar ook het Nederlandse elftal. Op naar die EK-titel 🏆 (en een cyberveilige toekomst).

Kennisbank

Op zoek naar meer content?

Foto van Inge Ammerlaan, Program Manager bij Behaav.

 

 

Voetbal en cybersecurity. Twee totaal verschillende onderwerpen die tóch veel parallellen bevatten voor het minimaliseren van cyberrisico's.